Een klimaatbewuste denktank

Het Waterwegenforum ‘Hoog Tij’d’ was een ééndaags event waarbij de deelnemers de koppen bij elkaar staken om zich te beraden hoe waterwegen beter het hoofd kunnen bieden aan de klimaatverandering,. Want Vlaanderen voelt steeds meer de gevolgen. Dat valt niet langer te ontkennen.

Klimaatadaptatie en klimaatmitigatie vormden de rode draad doorheen diverse workshops waarbij met vertegenwoordigers uit diverse sectoren gefocust werd op waterbeheersing, vergroenen van de binnenvaart en het verduurzamen van bouwprocessen en infrastructuurwerken. 

"De klimaatverandering wordt steeds meer zichtbaar en voelbaar voor iedereen. Denk maar aan de extreme droogte afgelopen zomer en de waterbom in de zomer van 2021. Wij hebben met de Vlaamse Regering alvast de handschoen opgenomen, niet alleen met bijkomende investeringsmiddelen, maar ook met het juiste beleid. Het recente akkoord over een Vlaams klimaatadaptatieplan moet heel Vlaanderen tegen 2050 voorbereiden op het veranderende klimaat", belicht . Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken"Maar we kunnen dit niet alleen. Het verheugt mij dan ook uitermate dat iedereen vanuit zijn eigen invalshoek, een bijdrage leverde aan dit Waterwegenforum en de toekomst van de waterwegen en de binnenvaart in Vlaanderen. Want enkel met vereende krachten, inzet en innovatie kunnen we er samen een duurzame toekomst van maken. Het is onze morele plicht, naar toekomstige generaties.”

De Vlaamse Waterweg nam en neemt al heel wat belangrijke en noodzakelijk initiatieven. Denken we maar aan het Sigmaplan, waarmee we van jaar tot jaar het risico op overstromingen langs de Schelde en haar zijrivieren verkleinen, de rivierverruimingswerken aan de Maas die de hoogwaterveiligheid aanzienlijk hebben verhoogd, het Ruimte voor Water-project voor de Dender, het bouwen van gecombineerde pompinstallaties en waterkrachtcentrales op de sluizen van het Albertkanaal, walstroomvoorzieningen voor binnenschepen, steunmaatregelen voor het stimuleren van de vergroening van binnenvaartschepen, …  

Meer binnenvaart draagt eveneens bij aan een duurzamere vervoerssysteem, want binnen de logistieke keten is binnenvaart nog steeds globaal de meest duurzame vervoersmodus.

Tijdens het forum trokken we de kaart van interactie en co-creatie en nodigden we de deelnemers uit om samen naar oplossingen te zoeken. Samen bekeken we elkaars standpunten op vragen zoals: Hoe kunnen we stakeholders van de Vlaamse waterwegen en de binnenvaart elkaar versterken om de gevolgen van de klimaatwijziging op te vangen? Wat kunnen we doen om de impact van de waterwegen en de binnenvaart op het klimaat te verminderen? Varen we in 2050 met z'n allen emissieneutraal? Inzetten op innovatie en circulaire economie in de waterbouw bleken elementen waar we ons met zijn allen ten volle willen voor inzetten en engageren.

“Met een dynamisch forum hebben we vandaag, samen met tal van stakeholders,  heel wat ideeën verzameld om de klimaatverandering te beheersen”, benadrukt Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv. ”Onze ambitie is te beschikken over een duurzaam en toekomstbestendig waterwegennet dat robuust is voor de klimaatverandering. De conceptnota Green Deal Binnenvaart die overheden en sector recent opstelden is bovendien de aanzet voor de noodzakelijke vergroening van de binnenvaart.” 

Award ‘BOEGBEELD’ uitgereikt aan Seafar NV

Tijdens het Waterwegenforum reikte De Vlaamse Waterweg voor het eerst een nieuwe award uit aan een organisatie of onderneming die zich verdienstelijk heeft gemaakt. In lijn met de inhoud van het forum is het een duurzame trofee met de hand vervaardigd, uit gerecycleerde eik.

“We hebben ervoor gekozen om een bedrijf in de bloemetjes te zetten dat een echte pionier is.  Een onderneming  dankzij wie we ons Smart Shipping-programma op het water ook werkelijkheid zien worden. Vlaanderen en De Vlaamse Waterweg namen het voortouw in onbemand varen door enkele jaren geleden een regelgevend kader te creëren dat ons toeliet ons waterwegennet open te stellen voor testvaarten met onbemand varen. Onbemand en later autonoom varen is een toekomstgerichte ontwikkeling die binnenvaart nog aantrekkelijker en competitiever zal maken. Een regelgevend kader is één zaak maar een aantal ondernemers hebben dit intussen opgepikt waardoor er momenteel al een aantal schepen vanop afstand aangestuurd worden”, vertelt Koen Anciaux, voorzitter van De Vlaamse Waterweg nv. “Daarom kozen we Seafar als eerste laureaat van de Boegbeeld-award van De Vlaamse Waterweg, omdat ze baanbrekend werk verrichten op het vlak van het ontwikkelen van afstands-aansturing van onbemande schepen. Dergelijke innovatieve en toekomstgerichte ontwikkelingen passen perfect in de filosofie van de Boegbeeld-award.” 

Seafar is pionier in de ontwikkeling en operationele integratie van state-of-the-art technologieën voor geautomatiseerde binnen- en scheepvaart. Via een Remote Control Center bestuurt Seafar onbemande en crew-reduced binnen- en kustvaartuigen, met de nadruk op een effectieve en veilige operatie. De technologie van Seafar biedt een oplossing voor het groeiende bemanningsprobleem en biedt een opportuniteit om het concurrentievermogen van het vervoer over water te vergroten. Het resultaat is een versnelde ontwikkeling naar een nieuwe generatie geautomatiseerde en groene schepen.

“Deze award is vooral een erkenning van de gezamenlijk opgebouwde visie tussen De Vlaamse Waterweg, de innovatieve scheepseigenaren waarmee we samenwerken en het team achter Seafar. Als partners durven we samen grenzen verleggen, om de weg naar vergroening te accelereren. Smart shipping is duidelijk één van de kernelementen om het concurrentievermogen van de binnenvaart te versterken en de ambities van de Green Deal te bereiken”, aldus Louis-Robert Cool, CEO Seafar.

Het Waterwegforum is mede mogelijk gemaakt door onze partners

Artes Group: De klimaatverandering belangt ons allen aan. Als aannemerscombinatie hebben we ook onze maatschappelijke verantwoordelijkheid die we hierin moeten dragen. Het is dan ook onze absolute plicht de overlast, die we met onze werken bezorgen, tot een minimum te beperken. Daarom dat we met Artes Group via onze minderhinder- en onze CO2-reductieplannen hier volop op inzetten. Initiatieven zoals het Waterwegenforum ‘HOOG TIJ’D voor ons klimaat’ zijn dan ook de ideale fora om deze ambities kracht bij te zetten. (Johan Van Overwalle, CEO Artes Group)

Jan De Nul Group: De klimaatverandering is zeer actueel en niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. De uitdagingen waar we voor staan, zijn de onze. Ze zijn de motor van onze activiteiten. We investeren in groene expertise en in innovaties om ook onze vloot en ons materieel te vergroenen. Het verlagen van onze CO2-voetafdruk is ons belangrijkste agendapunt. We schakelen om naar alternatieve brandstoffen zoals biobrandstof, batterijen, waterstof en we rusten ons materiaal uit met uitlaatgasbehandelingssystemen. We zetten in op circulaire oplossingen en kiezen bewust voor alternatieve transportmodi zoals de binnenvaart. We hechten groot belang aan het delen van expertise met partners en stakeholders in deze snel veranderende wereld. De klimaatverandering is niet iets wat je alleen aanpakt. Iedereen moet mee.” (An Smet, Directeur Jan De Nul Circular Solutions)

DEME Group: Het is de ambitie van DEME om de samenleving beter bestand te maken tegen de gevolgen van de klimaatverandering. 
Samenwerking tussen alle partijen en het bundelen van kennis en expertise is daarvoor noodzakelijk. 
Het is voor DEME dan ook een evidentie om op de allereerste editie van het Waterwegenforum aanwezig te zijn. 
Er is geen tijd meer om nog langer te wachten en samen komen we verder. (Dirk Ponnet, Algemeen directeur DEME Environmental)