Maaibeheer

De Vlaamse Waterweg nv beheert haar bermen op een ecologische wijze, d.w.z. dat de uitgevoerde beheersmaatregelen tot doelstelling hebben de nodige stimulansen te geven voor de toename van de biodiversiteit, zowel voor fauna als flora.

Het maaien van de bermen gebeurt in Vlaanderen conform het Bermbesluit van 27 juni 1984. Dit besluit verplicht openbare besturen om een ecologisch verantwoord beheer toe te passen op de bermen langs wegen en waterlopen in hun beheer.

Het Bermbesluit voorziet volgende maaidata:

  1. Voorjaarsmaaibeurt vanaf 15 juni
  2. Najaarsmaaibeurt vanaf 15 september

Voor veel rivieren en kanalen in haar beheer, beschikt De Vlaamse Waterweg nv over goedgekeurde bermbeheer- of groenbeheerplannen. Hierdoor zijn we in de mogelijkheid af te wijken van de data die zijn opgenomen in het Bermbesluit. Zo kunnen we ervoor zorgen dat de bermen in een betere ecologische toestand verkeren. Afwijking van de maaidata heeft als bijkomend voordeel dat we rekening kunnen houden met de specifieke vegetatie en met de insectenpopulaties, aanwezig op de rivier- en kanaalbermen.

Daarnaast is het belangrijk dat de veiligheid van de gebruiker van de jaagpaden en de waterweg gewaarborgd blijft. Overhangende vegetatie op het jaagpad of vegetatie die verkeersborden onvoldoende zichtbaar maken kan immers tot gevaarlijke situaties leiden. Daarom voert de Vlaamse Waterweg nv tussen 15 april en 15 juni ook een aantal veiligheidsmaaibeurten uit. Dit gebeurt enkel op de locaties waar dit nodig is om de veiligheid te garanderen.

Uitzonderingen op deze algemene benadering:

  • Erg waardevolle bermen kunnen opgenomen zijn in een systeem van gefaseerd maaibeheer.. Het beheer van dergelijke stroken gebeurt in strikt overleg met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB)
  • Bermstroken die deel uitmaken van belangrijke aanlegstroken voor de binnenvaart worden meermaals per jaar gemaaid, dit om de veiligheid van de aanmerende binnenschipper te garanderen.
  • Kunstwerken (bruggen, duikers, grachten e.d.) worden zoveel mogelijk vegetatievrij gehouden. Deze kunnen dan ook op jaarbasis meermaals gemaaid worden.

Maai Mei Niet ... maar soms net wel!

Om de vele bermen langs wegen en waterlopen ecologischer te maken, past De Vlaamse Waterweg nv een gefaseerd maaibeheer toe. In de praktijk betekent dat later of net vroeger maaien, afhankelijk van de aanwezige vegetatie.

Waarom bermen in mei soms wél gemaaid worden
De campagne ‘Maai Mei Niet’ roept tuineigenaars op om deze maand niet of minder te maaien. Gazons waarin wilde bloemen mogen groeien, voorzien immers in eten voor bestuivers zoals bijen en andere nuttige insecten. Ook de kilometers dijken langs de Vlaamse waterwegen kunnen de biodiversiteit een boost geven. Jammer genoeg zien we op dijktaluds vaak nog een grazige vegetatie zonder bloemen…

Met een doordacht bermbeheer én nieuwe groenbeheerplannen werkt De Vlaamse Waterweg nv aan soortenrijkere dijken. Een grasmat met een groot aantal bloemplanten is niet alleen ecologisch interessanter, maar ook veiliger want beter bestand tegen de kracht van het water. Want hoe meer bloemplanten, hoe beter het wortelgestel de bodem vasthoudt. Een mooi voorbeeld van een ecosysteemdienst! De doelen voor de grasmat op een dijk zijn dus een beetje anders dan die in een tuin en daar moeten we met ons beheer rekening mee houden.

In de praktijk betekent dit dat we het tijdstip van maaien aanpassen aan de aanwezige vegetatie. Is de grasmat al voldoende soortenrijk, dan kan er laat gemaaid worden, zelfs ruim na 15 juni. Is de grasmat nog niet of weinig soortenrijk, dan is een vroege maaibeurt vanaf midden mei aangewezen. Dat komt omdat vroeg maaien de bodem verarmt, en bloemrijk grasland zich nu eenmaal beter ontwikkelt op een bodem die arm is aan voedingsstoffen. 

Om vroeger te mogen maaien, is een afwijking op het Bermbesluit verkregen bij het Agentschap voor Natuur en Bos. Hebben we na enkele jaren vroeger maaien de doelvegetatie bereikt? Dan schakelen we over op een faunavriendelijk maaibeheer, waar het maaien weer wat langer kan wachten. De bloemplanten die dan aanwezig zijn, kunnen de insecten van voedsel en onderdak voorzien. 

Tot slot voeren we tussen 15 april en 15 juni ook een jaarlijkse ‘veiligheidsmaaibeurt’ uit op locaties waar dit nodig is. Lees: waar overhangende planten het jaagpad of het zicht op verkeersborden belemmeren. Om potentieel gevaarlijke situaties te vermijden, maaien we dan een smalle strook begroeiing vlak naast de weg.
 

Laatste nieuws

Top