Op de linkeroever van de Schelde in Antwerpen is de nieuwe uitwateringssluis van het Galgenweel, het grootste brakwatermeer in Vlaanderen, in gebruik genomen. De oude sluis dateerde uit 1938 en was reeds een uitbreiding van een sluis uit de 19e eeuw. Ze kon met renovaties niet langer in dienst blijven. Daarom is De Vlaamse Waterweg nv in het najaar van 2019 gestart met de bouw van een volledig nieuwe uitwateringsconstructie.

De nieuwe sluis zorgt ervoor dat het waterpeil in het Galgenweel op peil blijft. Bij hevige regenval zal het water uit Galgenweel door de sluis naar de Schelde stromen. Omgekeerd, in uitzonderlijk droge perioden, kan het Galgenweel door middel van de sluis gevoed worden met Scheldewater. Dat is belangrijk voor de watersportverenigingen die op de watersportplas actief zijn.

Tegelijkertijd is ook de waterkering aan het Galgenweel op veilige hoogte gebracht. Langs het fietspad legde De Vlaamse Waterweg nv over een lengte van ongeveer 1 kilometer een zogenaamde tuimeldijk aan. De kruin van de nieuwe dijk ligt, zoals het Sigmaplan het voorschrijft op 9,25 mTAW*  (of ongeveer 1,5 m boven het maaiveld). De dijk beschermt de Beatrijslaan bij stormtij (een combinatie van springtij en een noordwesterstorm) tegen golven vanuit de Schelde.

De hellingen van een tuimeldijk zijn steiler dan die van een standaarddijk en de kruinbreedte is beperkt. Het aanleggen van een tuimeldijk is stabiliteitstechnisch niet overal mogelijk, maar ter hoogte van het Galgenweel was dit wel het geval. De tuimeldijk neemt beduidend minder plaats in, waardoor de slikken en schorren langs de Scheldeoever maximaal behouden konden blijven. Brakwater slikken en schorren zoals die aan het Galgenweel zijn zeldzaam en ecologisch zeer waardevol. Bovendien vormen ze op Linkeroever een ideale verdedigingslijn: ze temperen de golfslag waardoor de dijken zelf minder druk ondervinden.

De dijkwerken kaderen in het geactualiseerde Sigmaplan; het waterveiligheidsplan dat Vlaanderen beschermt tegen overstromingen vanuit de Schelde en haar zijrivieren. De bouwstenen van het Sigmaplan zijn lokaal dijken verhogen, gecontroleerde overstromingsgebieden aanleggen langs de Vlaamse getijdenrivieren en tegelijk zeldzame getijdennatuur in ere herstellen.

Dit project is het eerste van een reeks projecten om de volledige waterkering langs de Schelde in Antwerpen Linkeroever samen met de Stad Antwerpen op veilige hoogte te brengen. Meer informatie over de Sigmaplanwerken in Antwerpen Linkeroever vind je op https://www.sigmaplan.be/nl/projecten/dijkwerken/deelprojecten/linkeroever/.

* TAW: Tweede Algemene Waterpassing. Nul mTAW komt overeen met het gemiddelde laagwaterpeil in Oostende