“De nieuwe Hoogmolenbrug was nodig om de doorvaarhoogte voor binnenschepen te verhogen, net zoals bij de andere bruggen over het Albertkanaal. Het ontwerp van de nieuwe brug had oog voor een veilige verbinding over het Albertkanaal voor mens en dier. De brug zorgt voor minder vrachtverkeer in het centrum van Schoten. Fietsers beschikken over een tweerichtingsfietspad van vier meter breed, dat afgescheiden is van de rijweg zodat zij op een veilige en comfortabele manier het kanaal kunnen oversteken”, belicht Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken. “Naast de verkeersfunctie heeft deze brug ook een ecologische functie. Dankzij de ecostrook kunnen ook dieren het Albertkanaal veilig oversteken. Deze ecostrook van 128 meter lang is uniek omdat ze geen snelweg overspant, maar wel de drukst bevaren waterweg van ons land.” 

Het Albertkanaal is voor veel dieren een onoverbrugbare barrière. Zelfs goede zwemmers als bevers verdrinken er. De ecostrook langs de Hoogmolenbrug verbindt parken, natuur- en bosgebieden ten noorden en ten zuiden van het kanaal met elkaar. Het ontwerp is er op voorzien dat niet enkel kleine dieren zoals egels, maar ook reeën en dassen veilig over het Albertkanaal geraken. 
“De ecostrook over het Albertkanaal is een grote stap in de verbinding van het park van Schoten naar Bremweide en Ertbrugge. Dit een van de vele groenverbindingen die we met gebiedsprogramma Groen Kruis in de noordoostelijke rand rond Antwerpen willen realiseren,” vult gedeputeerde Luk Lemmens aan. “We zijn erg opgetogen over de samenwerking met De Vlaamse Waterweg. Samenwerkingen zijn dé grote sterkte van een gebiedsprogramma als Groen Kruis. Samen met tal van partners werken we aan gemeenschappelijke doelen binnen een gebied. Dat de provincie Antwerpen daarbij een coördinerende en inspirerende rol opneemt, is iets waar we terecht fier op mogen zijn.” 

Bloemenberm bekoort ook fietsers en automobilisten
De ecostrook is eind vorig jaar aangelegd. De voorbije lentemaanden is ze mooi vol gegroeid, zodat ze nu klaar is om haar werk te doen. De aanplantingen zijn intussen ook ‘van nature’ aangevuld met aangewaaid planten- en bloemenzaad, waardoor niet alleen dieren maar ook mensen genieten van de bloemenweelde. Ook bijen en vlinders maken zo via de ecostrook de oversteek van Schoten naar Wijnegem en Deurne. 

Op beide oevers ‘landt’ de ecostrook in een natuurlijke omgeving. Aan de kant van Schoten ligt een poel omgeven door riet, verscholen tussen begroeide hellingen. Ook de Braambeek stroomt daar, en het speciaal ontworpen ondergrondse vleermuizenbedrijf won in november 2022 zelfs een architectuurprijs. Aan de kant van Wijnegem en Deurne sluit de ecostrook aan op een zone met wilgenboompjes en enkele sloten. Via ecotunneltjes onder de op- en afritten door sluiten beide zones aan op de achterliggende open ruimte. Zowel de ecostrook als de natuurzones waar ze op aansluit zijn alleen toegankelijk voor dieren. 

”De ecostrook zelf ligt naast de rijbaan en is over de hele lengte zo’n 2,65 m breed. Een barrière van houten lamellen op betonblokken houdt dieren weg van het verkeer en schermt het licht van de auto’s af. Tussen twee lamellen is telkens een opening van 15 cm, waardoor fietsers een doorkijk op het kanaal behouden. Mooi dat we met de bouw van deze brug de mobiliteit van goederen, mens én dier verbeteren”, preciseren gedelegeerd bestuurder Chris Danckaerts en voorzitter Koen Anciaux van De Vlaamse Waterweg nv.

Groen Kruis breit vervolg aan ecostrook

Intussen kijkt het gebiedsprogramma Groen Kruis ook al verder zuidwaarts. Een belangrijk doel van dit gebiedsprogramma is om in de grote omgeving aan noordoostelijke zijde van Antwerpen open-ruimtegebieden met elkaar te verbinden. Op termijn kunnen mensen én dieren zich zo veilig bewegen doorheen een natuurlijke omgeving. 
 
“De ecostrook is een belangrijke verbinding, want hiermee kruisen we het Albertkanaal,” preciseert gedeputeerde Luk Lemmens. “Maar met de ecostrook alleen geraken we er nog niet. Daarom hebben we nu ook een eerste reeks ontwerpen klaar voor een fietsbrug en smal ecoduct over de Merksemsebaan, en een ecotunnel onder de Deurnesteenweg verderop. Dat vraagt van de Groen Kruis-partners de nodige creativiteit omdat er in het sterk bebouwde gebied weinig tot geen plaats meer overblijft.”

Zo is een ‘standaard-ecoduct’ van pakweg 40 meter breed op deze plek nu onmogelijk. De Groen Kruis-partners hebben voor de Merksemsebaan een exemplaar van 15 meter breed voor ogen. Wat de ecotunnel betreft: om deze goed te kunnen plaatsen, moet het wegdek van de Deurnesteenweg deels worden verhoogd. Met deze ontwerpen in de hand gaat Groen Kruis nu op zoek naar de nodige middelen.

De ecostrook van 2,65 m breed vormt samen met een autostrook en een fietsstrook het wegdek van de nieuwe Hoogmolenbrug over het Albertkanaal. Foto: provincie Antwerpen

De ecostrook over de Hoogmolenbrug is een mooi resultaat van samenwerking tussen De Vlaamse Waterweg, provincie Antwerpen en Agentschap Natuur en Bos. V.l.n.r. voorzitter Koen Anciaux (De Vlaamse Waterweg), gedeputeerde Luk Lemmens (provincie Antwerpen), gedelegeerd bestuurder Chris Danckaerts (De Vlaamse Waterweg) en gebiedscoördinater Hans De Schryver (Agentschap Natuur en Bos). foto: provincie Antwerpen.

Elementen van het noordelijke bruggenhoofd (zijde Schoten) en de ecostrook op de Hoogmolenbrug. Figuur: De Vlaamse Waterweg