Tijdens de werken aan de overloopdijk blijft de ringdijk van het overstromingsgebied permanent toegankelijk. Ook de veren van Baasrode en Mariekerke blijven bereikbaar voor het publiek. Tot de zomer van 2024 wordt er nog gewerkt aan de in- en uitwateringssluis van het overstromingsgebied. Tot het einde van deze werken, is er een omleidingsroute door het Zwijn voorzien om het veer van Mariekerke (Sint-Amands) te bereiken.

Om de nieuwe overloopdijk te kunnen bouwen moeten er enkele bomen gerooid worden, aangezien de nieuwe dijk breder zal zijn dan de bestaande, steile dijk. Wanneer het gebied in werking treedt zal er dagelijks Scheldewater in en uit het gebied stromen, op het ritme van eb en vloed. Daardoor zal er zeer waardevolle getijdenatuur ontstaan. Na voltooiing van de werken krijgt de overloopdijk een volledig nieuw geasfalteerd jaagpad, zodat fietsers en voetgangers er weer veilig gebruik van kunnen maken. Het einde van de werken is voorzien in 2026.

Sigmaplan

Vlaanderen beter beschermen tegen overstromingen van de Schelde en haar zijrivieren. En tegelijk de waardevolle Scheldenatuur een boost geven. Dat is het doel van het Sigmaplan, dat uitgevoerd wordt door De Vlaamse Waterweg nv en het Agentschap voor Natuur en Bos. Zo beschermen we heel Vlaanderen tegen overstromingen vanuit die getijdenrivieren bij stormtij. Bij stormtij valt springtij in het Zeescheldebekken samen met een (noord)westerstorm op de Noordzee.

De omgeving van Hamme is van oudsher erg gevoelig voor overstromingen. Daar brengen we verandering in, door de Schelde meer ruimte te geven om te (over)stromen in Wal-Zwijn. Het gecontroleerde overstromingsgebied Wal-Zwijn en het eerder aangelegde ontpolderingsgebied Groot Schoor zullen bij stormtij overtollig water opvangen. Om de achterliggende dorpskernen, akkers en graslanden droog te houden, bouwden we tijdens een vorige uitvoeringsfase een ringdijk aan de westelijke rand van het GOG Wal-Zwijn. Die houdt het water tegen dat bij stormtij het overstromingsgebied inloopt.

Momenteel leggen we de laatste hand aan de bouw van de in- en uitwateringssluizen van het gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij (GOG-GGG). Bij een GOG-GGG stroomt er via de inwateringssluizen twee keer per dag, op het ritme van eb en vloed, een kleine hoeveelheid Scheldewater het gebied in- en uit. Zo ontstaat er een landschap van waardevolle slikken en schorren. Die vormen een bondgenoot in de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

De werken in Wal-Zwijn worden meegefinancierd door het Europese project LIFE Sparc. Hiermee slaan het Agentschap voor Natuur en Bos, De Vlaamse Waterweg nv, Regionaal Landschap Schelde-Durme en het Waterbouwkundig Laboratorium de handen in elkaar om de Scheldevallei beter voor te bereiden op de klimaatverandering. In het kader van het Sparc-project investeren we in de aanleg van natte getijdennatuur in 8 deelgebieden van het Sigmaplan, waar de Schelde net wel mag overstromen.