Een verfrissende duik in de waterlopen is ongetwijfeld verleidelijk maar houdt ook risico’s in. De Vlaamse Waterweg nv en de Vlaamse Milieumaatschappij raden dan ook uitdrukkelijk aan om te zwemmen op de locaties in Vlaanderen die aangeduid zijn als zwemwater. Op die locaties worden redders voorzien en controleert de Vlaamse Milieumaatschappij regelmatig de zwemwaterkwaliteit. Jaarlijks organiseert de Vlaamse Milieumaatschappij een openbaar onderzoek om de zwemwaterlocaties vast te leggen. De zwemvijvers met een goede zwemwaterkwaliteit blijven bij uitstek daarvoor de geschikte plaatsen. Deze plaatsen zijn veilig en goedgekeurd voor de zwemmers. De Vlaamse Milieumaatschappij monitort in samenwerking met het Agentschap Zorg en Gezondheid de zwemwaterkwaliteit aan de kust en in de zwemvijvers tijdens het badseizoen. Je kan de actuele zwemwaterkwaliteit bekijken op www.kwaliteitzwemwater.be. Je ziet er ook meteen in welke zones je met een gerust hart kan zwemmen. 

Zwemmen en duiken in beken, rivieren en bevaarbare waterwagen is verboden omdat de veiligheid niet is gegarandeerd. Niet alleen is de waterkwaliteit en temperatuur aan schommelingen onderhevig, duiken in ondiep water kan letsels opleveren en op de bodem liggen soms voorwerpen die je door het troebele water niet kan zien. Bovendien kan het betreden van ecologisch kostbare oeverzones voor schade zorgen. Bij bevaarbare waterwegen zijn er daarenboven de risico’s verbonden aan de scheepvaart. 

Niettemin bieden de waterwegbeheerders toch een aantal mogelijkheden aan mits de risico’s  worden ingeperkt. Zo wordt zwemmen in bevaarbare waterwegen uitzonderlijk toegelaten in het kader van een vergund evenement zoals een triatlon of een zwemwedstrijd. 

De Vlaamse Waterweg nv heeft daarnaast in overleg met een aantal steden en gemeenten een overeenkomst afgesloten betreffende enkele afgebakende veilige zones waar sportief zwemmen wel toegelaten wordt binnen bepaalde voorwaarden (Damme: Damse Vaart; Kanaal Bossuit-Kortrijk: Kortrijk Abdijkkaai  en Zwevegem tussen brug La Flandre en sluis Zwevegem ter hoogte van de Zwaaikom; Brugge: Langerei ter hoogte van sluiskolk Coupure en de Damse Vaart; Beernem/Oostkamp; oude kanaalarm van Gevaerts-Zuid). Essentieel hierbij is dat er geen interactie is met de scheepvaart. 
De Vlaamse Overheid zal in samenspraak met steden en gemeenten onderzoeken of er nog meer locaties kunnen aangeboden worden waar veilig in open water kan gezwommen worden en een kader opstellen met duidelijke regels omtrent zwemmen in open water. Vervolgens zullen enkele proeflocaties geselecteerd worden.