De opwaardering van het Albertkanaal is in volle uitvoering. De huidige beperking in doorvaarthoogte en  breedte onder de bruggen vormt een knelpunt voor de binnenscheepvaart op het Albertkanaal. Daarom  worden alle bruggen verhoogd tot 9,10 meter, de norm voor vierlagen containervaart. Dit biedt  bijkomende mogelijkheden voor kleinere zeeschepen en uitzonderlijke transporten. Momenteel zijn al 31  van de 62 bruggen op hoogte, 13 bruggen zijn in uitvoering en 18 bruggen worden nog herbouwd of  aangepast.  

Deze werken hebben niet alleen gevolgen voor de burgers en de buurtbewoners. Tijdens en na de werken  zijn ook verscheidene maatregelen voorzien om de fauna en flora te ondersteunen, zoals zwaluwpalen,  bijkomende nesten, zomer‐ en winterverblijven voor vleermuizen, faunapassages, fauna‐uitstapplaatsen …

Bruggen ideaal voor zwaluwnesten 
Huiszwaluwen zijn een bedreigde diersoort en worden beschermd door het soortenbesluit. De toenemende  bebouwing in Vlaanderen zorgt ervoor dat zwaluwen vaak moeilijk bouwmateriaal voor hun nesten vinden. De kolonies van deze vogels nesten frequent onder de bruggen over het Albertkanaal. Aan heel wat  bruggen zijn daarom ook kunstnesten bevestigd. Bruggen zijn namelijk ideale plaatsen voor deze nesten. De zwaluwen worden er niet gestoord en langs de rivieren vinden ze voldoende voedsel. 

Elk jaar keren huiszwaluwen terug naar dezelfde plaats om te broeden. Door de werken aan de bruggen is  dat echter niet altijd mogelijk. Daarom werkte De Vlaamse Waterweg nv in overleg met het Agentschap  Natuur en Bos (ANB) een aanpak op maat uit zodat deze nestgelegenheden of kolonies in stand worden  gehouden.

“Tijdens het broedseizoen moet steeds voorzien worden in een nestmogelijkheid voor de zwaluwkolonies.  Een brugvernieuwing is echter een omvangrijk werk. Daarnaast is het niet altijd mogelijk om één brug  (waaraan genest kan worden tijdens het broedseizoen) beschikbaar te hebben op iedere locatie. In die  specifieke gevallen waar de oude dan wel de nieuwe brug niet gedurende het volledige broedseizoen  aanwezig is, zetten we extra in op het aanbieden van alternatieve broedplaatsen in de vorm van  zwaluwpalen,” vertelt Frieda Brepoels, voorzitter van De Vlaamse Waterweg nv.  

Huizen op maat
Binnen het in uitvoering zijnde PPS brugverhogingsproject (Eigenbilzen, Zutendaal, Stokrooie, Ham,  Eindhout, Geel‐Stelen en Eindhout) vraagt vooral het broedseizoen van 2019 extra aandacht. Om hier nu al  aan tegemoet te komen heeft De Vlaamse Waterweg nv samen met de aannemerscombinatie Via T Albert  én in nauw overleg met ANB op iedere bruglocatie twee zwaluwpalen met bijhorende nestmogelijkheden  geplaatst. Op die manier kunnen de aanwezige kolonies deze zwaluwpalen nu reeds verkennen. Dit is ook op de bruglocaties waar niet meteen een kolonie is gesitueerd. Zo’n zwaluwpaal lijkt een beetje op een  appartementsblok met tal van kunstnesten. Deze nesten vormen de basis en worden door de koppeltjes die  hier komen broeden, verder afgewerkt.   

Specifieke aanpak in Stokrooie en Geel‐Stelen 
De omschakeling van de oude naar de nieuwe brug in Stokrooie gebeurt tijdens het broedseizoen. Om te  vermijden dat de zwaluwkoppels zich op de bestaande brug nesten in het seizoen 2019 voorzien we met de  zwaluwpalen nu al de nodige alternatieve broedplaatsen. De brug wordt ook vóór het broedseizoen van  2019 ingepakt met netten. 

Ook voor de brug in Geel‐Stelen is een specifieke aanpak uitgewerkt in nauw overleg met ANB. De  bestaande brug wordt hier op 3 juni verschoven en vormt op haar nieuwe ‘tijdelijke’ plaats een verbinding  voor het verkeer. Tegelijk wordt op de bestaande locatie een nieuwe boogbrug gebouwd. Na grondige  analyse bleek het hier niet aangewezen om de aanwezige zwaluwnesten preventief te verwijderen. Tijdens  het broedseizoen 2018 blijft deze brug dus nog toegankelijk voor de aanwezige zwaluwkolonie. De brug  wordt dus inclusief nesten verschoven. Dit is voor de kolonie veel minder ingrijpend dan een preventieve  verwijdering van de nesten. Los daarvan zijn ook op deze locatie twee zwaluwpalen geplaatst.