In de winter kampt de Demervallei op verschillende plaatsen met wateroverlast, in de zomer met verdroging. Dat komt hoofdzakelijk doordat de Demer in het verleden werd rechtgetrokken, ingedijkt en verdiept. De rivier verloor daardoor een groot deel van haar meanders of bochten, waardoor het water de tijd niet meer krijgt om in de grond te dringen. Met het project Demervallei werken de gemeentelijke, provinciale en gewestelijke Demerpartners samen aan een veilige, natuurlijke en recreatief aantrekkelijke herinrichting van de Demervallei. Het onlangs opgemaakte inrichtingsplan voor de zone Demermeanders, het gebied tussen Aarschot en Werchter ten zuiden van de Demer (rood omcirkeld op het kaartje), betekent het startschot om de oude meanders opnieuw aan de Demer te koppelen.

“We willen hier in de komende jaren ongeveer 6 miljoen euro investeren”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Ben Weyts. “Met dit project halen we de Demer uit haar strakke keurslijf en herenigen de rivier met haar historische meanders. Zo maken we de hele omgeving veiliger, maar we zorgen ook voor een aangenamere omgeving voor mens en dier. Als Dierenminister kijk ik nu al uit naar de terugkeer van de zeldzame zwarte ooievaar en een uitbreiding van de beverpopulatie in de regio.”

Welke werken staan op stapel?
Het Sigmaproject Demervallei is een langgerekt gebied van 2500 hectare tussen Diest en Werchter. Het is onderverdeeld in acht deelzones, waar de Demerpartners het overstromings- en verdrogingsprobleem stap voor stap aanpakken. De werken starten in het deelgebied Demermeanders. 

Projectleider Klaas Rykaert van De Vlaamse Waterweg nv: “Langs de Demer liggen talrijke oude meanders, die in de loop der jaren zijn afgekoppeld van de rivier. Door die rivierbochten opnieuw aan te sluiten, verbinden we de Demer als vanouds met haar vallei. Dat levert een dubbel voordeel op. In natte periodes helpen de meanders het teveel aan water te bergen en voorkomen ze overstromingen. In droge periodes voert de rivier het water trager af, wat verdroging tegengaat. We nemen ook verschillende maatregelen om het historische rivierlandschap van de Demervallei te herstellen. De waterkwaliteit en de biodiversiteit zullen erop vooruitgaan.”

Veiligheid, natuur en peddelplezier
Door de meanders opnieuw aan te koppelen, krijgt de Demer meer ruimte en kan de natuurlijke relatie tussen de rivier en haar vallei zich herstellen. Dat is een van de doelen van het Sigmaplan: de Schelde en haar zijrivieren, waaronder de Demer, meer ruimte geven om wateroverlast in kwetsbare gebieden te voorkomen en het risico op overstromingen te verkleinen. “Daarnaast geven we zeldzame natte natuur alle kansen. De Demervallei wordt een gedroomd leefgebied voor allerlei bijzondere dieren en planten. Bovendien zal je de vallei dankzij de opnieuw aangesloten meanders perfect kunnen verkennen per kajak of kano”, aldus Klaas Rykaert.

Tal van partners
Het Sigmaproject Demervallei brengt vele partners samen. Zo werken De Vlaamse Waterweg nv en het Agentschap voor Natuur en Bos – de trekkers van het Sigmaplan – samen met het Regionaal Landschap Noord-Hageland, de provincie Vlaams-Brabant en de gemeenten Rotselaar, Aarschot en Begijnendijk. Daarnaast vindt er geregeld overleg plaats met de betrokken natuurverenigingen, landbouworganisaties en buurtbewoners over de inrichting van de vallei. 

Meer info over het project Demervallei: www.rlnh.be/strategisch-project-demervallei en www.sigmaplan.be/demervallei