In juni en juli brak De Vlaamse Waterweg nv op de kaaizone Nieuw Zuid de laatste twee stukken historische kaaimuur af. De structurele schade aan de muur was mettertijd te groot geworden, waardoor deze niet meer te restaureren viel en volledig moest worden afgebroken. De afbraak gebeurde in vijf fasen. Op de plaats van de oude muur komt over een afstand van 700 meter een volledig nieuwe kaaimuur, die de stad Antwerpen beter zal beschermen tegen overstromingen. De muur wordt opgebouwd rond een stalen geraamte en krijgt zijn authentiek uitzicht terug.

Tot 20 meter diep
In drie deelzones van Nieuw Zuid (zie kaartje) is intussen al een nieuwe kaaimuur gebouwd. Op de plaats van de oude muur staat daar nu een stalen wand, die dienst doet als het geraamte van de nieuwe muur. Die wand is bekleed met betonnen replica’s van de oude muur, zodat de nieuwe muur het uitzicht van de historische muur krijgt. Vanaf de week van 6 augustus zijn de deelzones 3 en 5 aan de beurt, waarbij op de beproefde manier te werk wordt gegaan. Projectingenieur Reinhilde Vanhooydonck van De Vlaamse Waterweg nv: “We installeren opnieuw een stalen ‘combiwand’, een aaneenschakeling van buispalen en U-vormige damplanken. Deze elementen zijn 37 meter lang en slaan we tot wel 20 meter diep in de Scheldebodem.”

Laatste luidruchtige werken
Het heien van de nieuwe kaaimuur gaat onvermijdelijk gepaard met geluidshinder. De ondergrond in Nieuw Zuid bestaat immers uit Boomse klei, die de nodige weerstand biedt. Om de gigantische wanden in de stijve klei te kunnen duwen is zware apparatuur nodig. Aannemer THV Scheldekaaien maakt daarom gebruik van een trilblok van 60 ton en een stalen heihamer, die een kloppend geluid maken bij het ‘heien’ van de palen en damplanken in de ondergrond. Reinhilde Vanhooydonck: “Dit zijn de laatste luidruchtige werken die in Nieuw Zuid op stapel staan. Sommige buurtbewoners zullen de trillingen voelen en afhankelijk van de wind kan het geklop verder dan een kilometer dragen. Wij verontschuldigen ons voor de overlast en hopen op enig begrip.”

De heiwerken gaan in de week van maandag 6 augustus van start in zone 3, ter hoogte van het politiekantoor aan de D’Herbouvillekaai. Aansluitend volgt zone 5, aan de Ledeganckkaai tussen de Bank van Breda en de Namenstraat. Aannemer THV Scheldekaaien verwacht tegen de kerstvakantie klaar te zijn met de heiwerken in beide zones. Er wordt gewerkt op weekdagen van 6.30 uur ’s ochtends tot 20.30 uur ’s avonds. Op feestdagen wordt niet gewerkt.

Wat volgt er na de heiwerken?
Ten laatste tegen 2020 wil De Vlaamse Waterweg nv klaar zijn met de vernieuwing van de kaaimuur in Nieuw Zuid. Na de heiwerken worden de bouwputten achter de nieuwe stukken muur laag per laag opgevuld. Tot slot krijgt de kaaimuur zijn karakteristieke uitzicht terug, met authentieke bouwelementen zoals de blauwe steen en replica’s van de bolders, die voor de afbraak zorgvuldig waren weggenomen.

“Het Scheldekaaienproject is er eentje van majestueuze allures”, zegt Vlaams minister van Openbare Werken Ben Weyts. “De Schelde is onlosmakelijk verbonden met de Stad. De rivier omarmt als het ware de Antwerpenaren, maar we moeten de Stad ook beschermen tegen overstromingen. De nieuwe kaaimuur met authentieke bouwelementen zal het uitzicht over Antwerpen nog wat extra cachet geven. Daarna zal de nieuwe en verhoogde waterkering, waarvan de bouw nog gestart moet worden, er voor zorgen dat de stad gevrijwaard blijft van overstromingen.”

In dit animatiefilmpje kunt u de verschillende fases van de werken aan de nieuwe kaaimuur bekijken. Meer informatie over het Sigmaproject Antwerpse Scheldekaaien en de laatste stand van zaken vindt u hier.

Het Scheldekaaienproject is een indrukwekkende operatie. Wie graag meer wil weten over het project is welkom in de infokeet op de Ledeganckkaai. Daar valt alles te ontdekken over de Scheldekaaien, het Sigmaplan en de werken zelf, met speciale aandacht voor de zones waar De Vlaamse Waterweg nv aan de slag is. De infokeet is – behalve tijdens de zomermaanden – elke derde woensdag van de maand open voor bezoekers, telkens van 12 tot 20 uur. De eerstvolgende openingsdag is woensdag 19 september.