Aanleggen natuurvriendelijke oevers langs de Leie tussen Deinze en Sint-Baafs-Vijve

Aanleggen natuurvriendelijke oevers langs de Leie tussen Deinze en Sint-Baafs-Vijve

Deze week start de aanleg van natuurvriendelijke oevers langs de Leie in Zulte. De Vlaamse Waterweg nv zet zich, naast betere infrastructuur voor de binnenvaart, ook in voor rivierherstel.

Aanleggen natuurvriendelijke oevers langs de Leie tussen Deinze en Sint-Baafs-Vijve

De Leie is een belangrijke verbinding voor de binnenvaart en er passeren dan ook dagelijks heel wat schepen. “We passen de Leie aan voor de scheepvaart van de toekomst. Anderzijds zorgen we ervoor dat de rivier opnieuw haar plaats kan innemen in het landschap en versterken we de natuurwaarden om economie en natuur langs de Leie weer hand in hand te laten gaan”, vertelt Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters.

“De Leie is één van de rivieren die momenteel wordt aangepast voor schepen van klasse Vb binnen het project Seine Schelde Vlaanderen. Deze schepen kunnen tot 4500 ton en drie lagen containers vervoeren. Met één zo’n schip halen we in één klap 220 vrachtwagens van de weg”, vertelt Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken.

De Leie wordt in verschillende fases gemoderniseerd. In totaal pakken we 45 kilometer van de rivier aan. Dan kan je niet zomaar in één keer. Om de werken op de Leie goed te kunnen coördineren, werd de rivier opgedeeld in verschillende onderdelen genaamd ‘panden’. Het eerste pand op de Leie loopt van Deinze tot aan de sluis van Sint-Baafs-Vijve in Wielsbeke (pand 140).

“De werken tussen Deinze en Sint-Baafs-Vijve zijn verspreid over een afstand van ongeveer 10 kilometer en hebben verschillende doelstellingen. Enerzijds moet de Leie aangepast worden voor de scheepvaart van de toekomst, anderzijds moet de rivier opnieuw haar plaats innemen in het landschap en versterken we de natuurwaarden”, aldus minister Lydia Peeters.

“Deze week starten de werkzaamheden aan de eerste zone die loopt van Deinze tot Zulte. In deze zone worden natuurvriendelijke oevers aangelegd, faunauitstapplaatsen, zwaluwwanden en zoveel meer. In een eerste fase start de aannemer met de oeverwerken waarbij de oude oever wordt opgebroken, en een nieuwe, natuurvriendelijke oever wordt aangelegd”, belicht Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv.

Ruimte voor rivier- en oeverherstel

In het verleden werden heel wat rivieren geschikt gemaakt voor de binnenvaart. Maar helaas hebben de oevers van rivieren zoals de Leie daardoor hun natuurlijke waarde verloren. Met deze werken zorgen we ervoor dat de Leie opnieuw haar plaats kan innemen in het landschap en versterken we de natuurwaarden met het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Zo krijgen nog meer planten en diersoorten een nieuwe thuis zonder dat dit een probleem vormt voor de scheepvaart. Waar dit niet mogelijk is, voorzien we een natuurtechnische oever of een kaaimuur, afhankelijk van de mogelijkheden ter plaatse.

Natuurvriendelijke oevers bestaan in een brede waaier aan soorten en kleuren, met elk hun eigen verdiensten. Vooroevers met moeraszones of open water, ondiepe zones met veel planten, oeverzwaluwwanden met steile zand- of kunstwanden, fauna-uitstapplaatsen … Het aanbod is groot!

“Bij de aanleg van nieuwe oevers moet er natuurlijk ook worden gegraven en gewerkt. Waar het kan, proberen we vanzelfsprekend de huidige fauna en flora te behouden. Dankzij de geplande werken geven we de watergebonden fauna en flora extra kansen. Dat is ook goed nieuws voor iedereen die graag langs de waterkant vertoeft. Waar je nu overwegend hoge struiken aantreft, fiets of wandel je straks door een gevarieerd landschap. Om te genieten van al dit moois zullen op verschillende locaties ook rustpunten ingericht worden voor wandelaars en fietsers. Daarnaast zullen ook vissers straks rustige plaatsjes vinden om hun dobber uit te gooien”, vertelt minister Lydia Peeters.

In het voorjaar zijn langs de Leie tussen Wielsbeke en Deinze 245 zieke bomen verwijderd, hoofdzakelijk olmen. Afhankelijk van de boomsoort ging het over de olmenziekte, essenziekte of een andere ziekte. Deze ziekten wordt veroorzaakt door een schimmel die maakt dat de boom uiteindelijk afsterft. Hierdoor vormden ze een gevaar voor de veiligheid van onder meer jaagpadgebruikers. De schimmel wordt ook overgedragen via de wortels naar naburige bomen. Zo worden ook de gezonde bomen aangetast. In plaats van de verwijderde bomen komen nieuwe bomen, meestal olmen van een meer resistente soort waardoor de kans heel klein is dat ze opnieuw ziek worden. Andere boomsoorten die aangeplant zullen worden, zijn ratelpopulier, zomereik, zomerlinde, zwarte els en Hollandse linde.

(Her)aankoppelen van Leiemeanders

Maar we kijken bij deze werken niet alleen naar de vaarweg. “In de loop der jaren is de Leie rechtgetrokken voor de scheepvaart. Hierdoor werden heel wat Leiemeanders gescheiden van de rivier. Tussen Deinze en Sint-Baafs-Vijve wordt bekeken of en welke Leiemeanders opnieuw kunnen verbonden worden met de Leie. Of die verbinding mogelijk is, hangt af van verschillende factoren zoals de waterkwaliteit en het waterpeil. Ook onderzoeken we hoe die eventuele verbinding dan het best kan gebeuren. Waar mogelijk passen we de oevers ook zo aan dat alle toekomstmogelijkheden open blijven”, aldus gedelegeerd bestuurder Chris Danckaerts.

Hinder tijdens de werken

We proberen de werken uit te voeren met zo weinig mogelijk geluids- en verkeershinder. De werken starten in deze fase op het water. Vanop een ponton worden de oude betonplaten afgebroken en de nieuwe damplanken geplaatst. Daarna volgen de grondwerken en andere werken.

De doorgang voor fietsers en voetgangers op het jaagpad wordt zoveel mogelijk vrij gehouden. Alle werken vinden plaats op het openbaar domein. We kunnen jammer genoeg niet overal de doorgang op het jaagpad vrijhouden. Waar dit niet mogelijk is, gaan we steeds op zoek naar een comfortabel en veilig alternatief. Daarom bouwen we bijvoorbeeld een tijdelijke fietsers- en voetgangersbrug in Deinze. Deze brug wordt later vervangen door een definitief exemplaar. Zo kan iedereen na de werken volop genieten van de vernieuwde omgeving langs de Leie.

Ook het materiaal wordt zoveel mogelijk via het water vervoerd. Om al de uitgeschepte grond en het materiaal te kunnen laden en lossen, bouwen we een nieuwe kaaimuur ter hoogte van Noorderwal in Deinze. De huidige loskade is te klein en zorgt momenteel voor een versmalling van de vaarweg. Dit belemmert de scheepvaart, en dus breken we de oude kaaimuur af om er een nieuw exemplaar te bouwen.

Laatste nieuws

Top