De aanplantingen kaderen in het groter geheel van het Sigmaplan, dat de regio rond de Schelde en haar zijrivieren wil behoeden voor overstromingen. Ook de Beneden-Nete is zo’n getijdestroom die bij stormtij een verhoogd risico brengt. De Polder van Lier doet al sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw dienst als overstromingsgebied. Bij stormtij (een combinatie van springtij en een noordwesterstorm) buffert het GOG Polder van Lier tijdelijk overtollig Netewater. Zo wordt wateroverlast ter hoogte van de stad Lier en verder stroomopwaarts voorkomen.

Om de veiligheidsfunctie nog te vergroten, startte De Vlaamse Waterweg nv in maart 2020 met de herinrichting van het gebied. Het GOG Polder van Lier krijgt een grotere uitwateringssluis, zodat het gebied na een stormtij vlotter leegstroomt en het sneller klaar is om bij een volgend hoogwater opnieuw water op te vangen. Tegelijk neemt Natuur en Bos een aantal maatregelen om een landschap van open water en riet te creëren in het overstromingsgebied. Dat zal zeldzame diersoorten aantrekken.

In het gebied – dat tot enkele jaren geleden deels privégrond was – stonden diverse aangeplante bomen die van nature niet opgewassen zijn tegen een hoger grondwaterpeil binnen het projectgebied en hogere overstromingsfrequenties in de toekomst. Toen ze werden verwijderd, stond daar een verplichte compensatie tegenover. Het is in dat kader dat 340 zwarte elzen werden geplant. Deze werden aangeplant dicht tegen de Ring rond Lier en het speelbos aan de andere kant van de ring.

“Dit project geeft een boost aan de biodiversiteit en de zwarte els past er perfect in,” vertellen projectverantwoordelijken Koen Segher (De Vlaamse Waterweg nv) en Koen Deheegher (Natuur en Bos). “Hij is een van de weinig inheemse boomsoorten met een voorliefde voor natte voetjes. Je vindt hem dan ook vaak terug langs vijvers en beken, en in overstromingsgebieden. Hij past helemaal in deze biotoop.” Hoewel we de zwarte els allemaal wel herkennen wanneer iemand hem aanwijst, weten slechts weinig mensen zijn naam. Typisch zijn de pikzwarte rijpe elzenpropjes, waarin tijdens de herfst het zaad van de els rijpt: ze lijken op miniatuur dennenkegels. In het vroege voorjaar herkennen we de zwarte els vooral aan de langwerpige rode tot gele katjes die in trossen naar beneden hangen: zij vormen de mannelijke bloem van de boom.

Het overstromingsgebied Polder van Lier is zichtbaar voor wandelaars en fietsers vanaf de Netedijk en de Ouderijstraat.